W polskim Kościele katolickim przyjęło się, że wizyty duszpasterskie odbywają się w czasie między świętami Bożego Narodzenia a świętem Ofiarowania Pańskiego, które ma miejsce 2 lutego. Wraz z księdzem podczas kolędy w domach pojawiają się również ministranci. Czy w związku z tym, że w 2024 roku weszła w życie „ustawa Kamilka”, przebieg kolędy ulegnie zmianie? Ustawa spowodowała bowiem, że parafie zaczęły wprowadzać standardy ochrony osób małoletnich. Co takiego w nich znajdziemy?
Czym jest „ustawa Kamilka”?
„Ustawa Kamilka” to nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która weszła w życie 15 sierpnia 2024 roku. Uchwalono ją w związku ze sprawą, która wstrząsnęła opinią publiczną. Historia dotyczyła ośmioletniego chłopca Kamila skatowanego przez ojczyma. Dziecko zmarło w szpitalu. Ta tragedia zbulwersowała Polaków również ze względu na to, że rodzina chłopca była wcześniej znana różnym instytucjom, między innymi opiece społecznej.
Zobacz także:
W wyniku tej sytuacji uchwalono „ustawę Kamilka”, której celem jest ochrona dzieci przed krzywdą. Na jej mocy wszystkie placówki oświatowe, wychowawcze i opiekuńcze, a także instytucje, które mają kontakt z dziećmi, muszą przyjąć standardy ochrony małoletnich. „Ustawa Kamilka” wprowadza również Serious Case Review, to znaczy obowiązek analizy najpoważniejszych przypadków przemocy wobec najmłodszych po to, aby zapobiec takim sytuacjom w przyszłości.
Standardy ochrony małoletnich w Kościele
Wejście w życie „ustawy Kamilka” spowodowało, że wytyczne dotyczące standardów ochrony małoletnich przyjęto także w parafiach. Takie standardy wprowadzono na przykład w Archidiecezji Wrocławskiej. Znajdziemy w nich między innymi zasady dotyczące rekrutacji personelu, bezpiecznych relacji pomiędzy duchownymi a małoletnimi, a także pomocy osobom pokrzywdzonym. Ponadto każda parafia na mocy wytycznych musi prowadzić księgę interwencji, w której będą zawierane wszelkie informacje na temat działań z zakresu ochrony i pomocy.
Przyjęliśmy je raczej jako kolejny krok na drodze nieustannie podejmowanych przez abp. Józefa Kupnego działań zmierzających do zapewnienia jak najefektywniejszej ochrony małoletnich. Warto bowiem zauważyć, że to metropolita wrocławski już w połowie 2019 r., w obchodzony w Polsce Międzynarodowy Dzień Dziecka, wprowadził na terenie całej archidiecezji specjalne „Wytyczne dotyczące ochrony dzieci i młodzieży” – mówi ksiądz Wojciech Buźniak, cytowany przez portal Gość Niedzielny Wrocławski
„Nie wolno przebywać z małoletnim sam na sam”
Szczegółowe informacje na temat ochrony dzieci w bezpośrednim kontakcie z osobami zaangażowanymi w funkcjonowanie kościoła, czyli zarówno duchownymi, jak i personelem, znajdują się w punkcie szóstym „Standardów ochrony małoletnich”. Znajdziemy w nim między innymi następujące zasady:
- wszystkie spotkania z małoletnimi na terenie parafii powinny być organizowane w miejscach oficjalnych, ogólnodostępnych i do tego przygotowanych;
- nie można przebywać z małoletnim sam na sam w warunkach odizolowanych;
- małoletni nie mogą przebywać w parafialnych pomieszczeniach mieszkalnych bez opieki rodzica lub opiekuna prawnego;
- małoletni powinni zawsze pozostawać pod opieką osoby dorosłej;
- nie należy przewozić małoletnich prywatnymi samochodami, zwłaszcza w pojedynkę, bez wiedzy i wyraźnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych;
- nie wolno dotykać dzieci wbrew ich woli ani w sposób nieadekwatny do relacji duszpasterskich lub wychowawczych;
- małoletnim nie wolno robić zdjęć lub filmować bez ich zgody; nie wolno upubliczniać zdjęć, filmów z udziałem małoletnich bez pisemnej zgody ich rodziców lub opiekunów prawnych, z wyjątkiem zdjęć dużych grup w miejscach publicznych (np. grupowe zdjęcie z I Komunii świętej czy bierzmowania).
