Nie od dziś wiadomo, że udar mózgu to niezwykle niebezpieczne i zagrażające życiu i zdrowiu człowieka schorzenie. I choć do tej pory przypadłość była kojarzona głównie z problemem osób starszych, to teraz okazuje się, że coraz częściej atakuje również młodych pacjentów. Neurolodzy alarmują, że statystyki rosną w zatrważającym tempie. Niektórzy wskazują, że obecnie w społeczeństwie panuje już nawet swego rodzaju „epidemia udarów mózgu”. Co jest przyczyną tak niepokojących danych i jakie są objawy schorzenia? Lekarze podkreślają, że w rozpoznaniu najważniejszy jest C.Z.A.S.
„Epidemia udarów mózgu” w Polsce
Udar mózgu polega na obumarciu części tego narządu pod wpływem zatrzymania przepływu krwi do jego tkanek. W medycynie wyróżnia się dwa rodzaje schorzenia – krwotoczny (spowodowany rozlewem krwi w mózgu) i niedokrwienny (spowodowany zatrzymaniem przepływu krwi do mózgu).
Zobacz także:
Udary dzielimy na niedokrwienne i udary krwotoczne, przy czym to tych pierwszych jest najwięcej. Do udaru niedokrwiennego dochodzi wówczas, kiedy - z różnych powodów - dojdzie do gwałtownego zamknięcia któregoś z ważnych naczyń zaopatrujących nasz mózg w krew - mówiła PAP prof. Anna Kostera-Pruszczyk.
Dane dotyczące występowania tego niepokojącego schorzenia są niepokojące. Jak wynika ze statystyk Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, liczba udarów w Polsce stale rośnie, a wzrost jest niezwykle alarmujący. Specjaliści informują, że w ostatnim czasie ta śmiertelnie niebezpieczna przypadłość dotyka łącznie około 90 tys. osób rocznie, co daje wzrost aż o 30 tys. w porównaniu ze statystykami z lat poprzednich. Co więcej, prognozy nie napawają optymizmem, gdyż okazuje się, że według szacunków neurologów tylko do 2047 roku, liczba ta wzrośnie nawet o kolejne 30%.
Mamy epidemię udarów mózgu, która dotyczy coraz młodszych osób. Najmłodszą pacjentką z udarem, który trafiła do kliniki neurologii, była 20-letnia kobieta, a najstarsza osoba miała ponad sto lat - powiedziała prof. Anna Kostera-Pruszczyk.
Jakie są przyczyny występowania udaru mózgu?
Lekarze-neurolodzy wskazują, że przyczyn wystąpienia tego groźnego schorzenia może być wiele. Zwykle ryzyko wzrasta wraz z wiekiem, ale z obserwacji wynika, że udar mózgu coraz częściej występuje również wśród młodych pacjentów. Specjaliści nie mają wątpliwości, że jest to efekt wprowadzania w życie coraz większej liczby niekorzystnych nawyków, takich jak papierosy, alkohol, nieodpowiednia dieta, a także stresu i niewystarczającej ilości snu, braku aktywności fizycznej oraz jej nadmiaru.
To efekt różnych czynników, nasza populacja jest coraz starsza, a w tej starszej grupie wiekowej liczba udarów jest znacznie większa. Niestety udary dotyczą także młodych ludzi. Jedną z możliwych przyczyn jest fakt, że - nie tylko w Polsce, ale na całym świecie - rośnie liczba młodych osób, które mają różnego rodzaju zaburzenia metaboliczne zwiększające ryzyko chorób naczyniowych mózgu - tłumaczyła prof. Anna Kostera-Pruszczyk.
Jak rozpoznać objawy udaru mózgu? Liczy się C.Z.A.S.
Objawy udaru mózgu różnią się w zależności od jego rodzaju. Neurolodzy informują jednak, że najczęściej pacjenci borykają się z nagłym opadaniem kącika ust, niedowładami kończyn, zaburzeniami mowy, wymiotami i ogólnym osłabieniem organizmu.
W zależności od tego, w której części mózgu to się stanie, objawy udaru będą się nieco różnić, jednak najczęściej wystąpi nagle asymetria twarzy, np. opadanie jednego kącika ust, niedowład kończyny górnej, czasami górnej i dolnej po tej samej stronie, bywa, że pojawiają się również nagłe zaburzenia mowy. To wskazanie, żeby natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe, pacjent jak najszybciej powinien się znaleźć w najbliższym oddziale udarowym, żeby można było podjąć interwencję - podkreśla prof. Anna Kostera-Pruszczyk.
Lekarze podkreślają, że w przypadku wystąpienia udaru mózgu najważniejszy jest odpowiedni czas reakcji, gdyż udzielenie pomocy we wczesnym stadium może okazać się ratunkiem dla życia pacjenta. W związku z tym eksperci opracowali prosty i łatwy do zapamiętania test, tzw. C.Z.A.S. Każda z liter skrótu ma swoje znaczenie. C – ciężka ręka lub noga, Z – zaburzenia mowy, A – asymetria twarzy, S – słabe widzenie.