Obecnie coraz więcej obszarów naszego życia przenosi się do internetu. Chętnie robimy tam na przykład zakupy i nie ma się czemu dziwić. W internecie wybór jest o wiele większy, niż w lokalnych sklepach, możemy porównać ceny produktów czy sprawdzić, czy dostępny jest nasz rozmiar odzieży czy obuwia. A wszystko to bez ruszania się z kanapy. Choć zakupy internetowe są znacznie bezpieczniejsze niż kilkanaście lat temu, wciąż trzeba się mieć na baczności. Oszustów nie brakuje, a do tego mają coraz to nowe pomysły na to, jak wyciągnąć od nas pieniądze.
Oszustwo na dowód osobisty
Jednym z najnowszych sposobów stosowanych przez oszustów jest przekręt na dowód osobisty. Tym razem nie chodzi o to, żebyśmy to my mieli wysyłać dane z dowodu przestępcom. Wręcz przeciwnie - to oszust wysyła skan swojego dowodu do nas. Po co? Chodzi o wiarygodność.
Zobacz także:
Na różnych portalach internetowych możemy znaleźć ogłoszenia czy aukcje z przedmiotami, które są wystawione na sprzedaż w bardzo atrakcyjnych cenach. Często o wiele niższych, niż w sklepach. Nierzadko są to ogłoszenia fikcyjne - oszust nic nie sprzedaje i tylko chce wyciągnąć od nas pieniądze. Taka osoba najczęściej nie akceptuje płatności za pobraniem i zachęca do wysłania BLIKa, najlepiej na pełną kwotę lub wysoką zaliczkę. Zdarza się, że oszust, chcąc stać się bardziej wiarygodnym w oczach kupującego, wysyła skan swojego dowodu osobistego. Nie dajcie się na to nabrać - najprawdopodobniej to nawet nie jest jego dokument. Sztuczka służy tylko temu, by przekonać was do wysłania pieniędzy oszustowi.
Oszuści w internecie. Uważajcie na te sztuczki
Nieuczciwych osób w naszym kraju, ale także na całym świecie, nie brakuje. Poznjacie jedne z najczęstszych metod, jakich używają oszuści do wyłudzania danych czy pieniędzy:
Phishing
Phishing polega na podszywaniu się pod zaufane instytucje w celu wyłudzenia danych osobowych, finansowych lub logowania. Oszuści wykorzystują różne kanały komunikacji:
- E-maile phishingowe: Fałszywe wiadomości przypominające korespondencję od banków, firm kurierskich czy urzędów. Zawierają linki do stron imitujących prawdziwe witryny.
- SMS-y phishingowe (smishing): Krótkie wiadomości z linkami do fałszywych stron lub z prośbą o kontakt telefoniczny.
- Telefoniczne oszustwa (vishing): Podszywanie się pod pracowników banku lub innych instytucji, często w celu uzyskania danych logowania lub potwierdzenia transakcji.
Oszustwa na BLIK-a
Oszustwo to stało się szczególnie popularne w Polsce, ponieważ korzysta z popularnego systemu płatności mobilnych:
- Przestępcy włamują się na konto w mediach społecznościowych ofiary.
- Następnie kontaktują się z jej znajomymi, prosząc o szybkie udostępnienie kodu BLIK, tłumacząc to np. pilną potrzebą zapłaty.
- Po otrzymaniu kodu natychmiast wypłacają pieniądze z bankomatu.
Fałszywe sklepy internetowe
Oszustwa te bazują na tworzeniu stron internetowych udających legalne sklepy:
- Oferują produkty w atrakcyjnych cenach, aby zwabić klientów.
- Po dokonaniu płatności towar nie jest dostarczany, a sklep znika.
- Strony często mają adresy URL przypominające znane marki, ale brak im odpowiednich zabezpieczeń (np. certyfikatu SSL).
Oszustwa na platformach ogłoszeniowych
Dotyczą popularnych serwisów, takich jak OLX, Allegro czy Vinted:
- Kupujący: Oszust podszywa się pod kupującego, wysyłając link do fałszywej strony płatności lub odbioru przesyłki. Ofiara, logując się, udostępnia swoje dane bankowe.
- Sprzedający: Oszust oferuje produkty, które nie istnieją, lub wysyła paczkę z bezwartościowym przedmiotem.
Oszustwa inwestycyjne
Te metody bazują na obietnicy szybkich i wysokich zysków:
- Reklamy w internecie zachęcają do inwestowania w kryptowaluty, forex czy inne rzekomo pewne inwestycje.
- Po wpłaceniu pieniędzy ofiara traci kontakt z „doradcą inwestycyjnym".
- Fałszywe platformy inwestycyjne mogą imitować znane firmy finansowe.
Fałszywe oferty pracy
Oszustwa te kierowane są głównie do osób poszukujących pracy:
- Ofiary są proszone o opłacenie rzekomych kosztów związanych z procesem rekrutacji, np. szkolenia.
- W niektórych przypadkach oszuści proszą o przesłanie danych osobowych lub skanów dokumentów, co prowadzi do kradzieży tożsamości.
„Nigeryjski przekręt” (advance fee scam)
Oszustwo polegające na obietnicy dużych pieniędzy w zamian za niewielką wpłatę:
- Ofiara otrzymuje e-mail z wiadomością o spadku, wygranej na loterii lub atrakcyjnej ofercie inwestycyjnej.
- Wymagana jest wpłata zaliczki lub opłaty manipulacyjnej.
- Po wpłaceniu kontakt z oszustem się urywa.
Ransomware i inne złośliwe oprogramowanie
Oszuści wykorzystują oprogramowanie, które blokuje dostęp do danych na komputerze ofiary:
- Ransomware żąda okupu w zamian za odblokowanie danych.
- Złośliwe oprogramowanie może być rozsyłane za pomocą fałszywych załączników w e-mailach lub przez pobranie plików z podejrzanych stron.
Fałszywe loterie i konkursy
Ofiary są informowane o wygranej w konkursie, w którym rzekomo wzięły udział:
- Aby odebrać nagrodę, muszą uiścić opłatę manipulacyjną lub podać dane osobowe.
- Po wykonaniu tych działań nagroda nigdy nie trafia do ofiary.
Fałszywe wiadomości od znajomych
Oszust kradnie konto w mediach społecznościowych ofiary i kontaktuje się z jej znajomymi:
- Prośby o pieniądze z powodu nagłego wypadku.
- Linki do podejrzanych stron, które mogą zawierać złośliwe oprogramowanie.
Oszustwa „na pomoc techniczną”
- Ofiary są kontaktowane przez telefon lub e-mail przez osoby podające się za techników firm takich jak Microsoft:
- Twierdzą, że komputer ofiary jest zainfekowany i wymagają zdalnego dostępu do naprawy.
- Po uzyskaniu dostępu mogą instalować złośliwe oprogramowanie lub kraść dane.
