Program Rodzina 800+ to niezwykle istotny element wsparcia socjalnego w Polsce. Choć przez lata ulegał zmianom, były one raczej pozytywne i wiązały się wyłącznie z waloryzacją przyznawanej kwoty. Teraz okazuje się, że jego przyszłość może stać się dla niektórych wyłącznie wspomnieniem, gdyż rząd zastanawia się nad wprowadzeniem do programu kryterium dochodowego. Kto zyska, a kto straci?
Kto może starać się o przyznanie 800+ na dziecko?
Według informacji zawartych na oficjalnej stronie rządowej comiesięczne środki wypłacane z programu Rodzina 800+ przysługują każdemu dziecku aż do ukończenia 18. roku życia.
Zobacz także:
O przyznanie świadczenia wychowawczego z programu Rodzina 800+ może ubiegać się:
- matka lub ojciec dziecka;
- opiekun faktyczny dziecka (tj. osoba, która faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem lub która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka), jeśli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca/opiekuna faktycznego;
- opiekun prawny dziecka;
- dyrektor domu pomocy społecznej;
- rodziny zastępcze;
- osoby prowadzące rodzinny dom dziecka;
- dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych;
- dyrektorzy regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych;
- dyrektorzy interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych.
Co więcej, beneficjentem, który ma możliwość skorzystania z dodatkowego świadczenia wychowawczego, może być każda rodzina bez względu na stan cywilny rodziców. W przypadku rozwodu i sprawowaniu opieki naprzemiennej wypłacane środki są zwykle dzielone na dwie równe części.
800+ a kryterium dochodowe
Środki finansowe, które rząd każdego roku przeznacza na wypłacenie świadczeń z programu Rodzina 800+, są jednym z największych obciążeń w kategorii wydatków w całym budżecie socjalnym. Tylko w 2025 roku na jego realizację przeznaczono ponad 62 mld złotych. W związku z tym eksperci coraz częściej wskazują na potrzebę konieczności zmniejszenia świadczenia, co w przypadku obecnego obciążenia skarbu państwa mogłoby przynieść widoczne i szybkie korzyści dla budżetu.
Wśród propozycji rządzących coraz częściej pojawia się pomysł wprowadzenia kryterium dochodowego, które znacznie ograniczyłoby wydatki z budżetu państwa, a samo świadczenie miałoby wesprzeć wyłącznie najbardziej potrzebujące rodziny, których zarobki nie przekraczałyby określonej przez rząd kwoty. Niektórzy wskazują, że dobrym pomysłem w celu ograniczenia wydatków ze skarbu państwa byłoby zmniejszenie kwoty wypłacanego świadczenia z programu i dostosowanie go do wysokości zarobków rodziców pobierających wsparcie.
Inną propozycją jest uzależnienie wypłat świadczenia z programu Rodzina 800+ w zależności od aktywności zawodowej rodziców pobierających wsparcie finansowe. Eksperci wskazują, że takie działania w znacznym stopniu wyeliminowałyby sytuacje, w których wypłacane środki byłyby wyłącznie alternatywą dla podjęcia pracy. Konieczność wprowadzenia takiego rozwiązania jest głosem szczególnie tych, którzy od początku podkreślali, że świadczenie niesie ryzyko uzależnienia społeczeństwa od pomocy socjalnej ze strony państwa.
Kiedy nastąpią zmiany i jakie progi będą obowiązywać?
Jak dotąd, wszystkie powyżej wymienione postulaty są jedynie przypuszczeniami i wstępnymi planami, a rządzący nie podjęli jeszcze żadnych konkretnych ustaleń w kwestii przyszłości programu Rodzina 800+. Nie podano również maksymalnej wysokości zarobków beneficjentów, od których zależałaby decyzja o przyznaniu dodatkowego świadczenia na dziecko.
Obecnie program funkcjonuje bez żadnych zmian, a rodzice będą pobierać świadczenie o wysokości 800 zł jeszcze do końca okresu zasiłkowego, czyli do końca czerwca 2025 roku. Eksperci wskazują, że być może pierwsze decyzje zostaną ogłoszone przez rządzących dopiero po wyborach prezydenckich w przyszłym roku. Niektórzy podkreślają, że ta zwłoka może być spowodowana strachem obecnego rządu przed utratą poparcia wśród obywateli.