Święta to czas, kiedy nie szczędzimy na tradycyjnych daniach, ale rosnące ceny mogą wpłynąć na świąteczne plany. Analiza cen produktów potrzebnych do przygotowania kolacji wigilijnej w 2024 roku przynosi zarówno pozytywne, jak i negatywne wiadomości. Na jednych produktach sporo zaoszczędzimy, ale za inne zapłacimy więcej niż rok wcześniej.
Wigilia 2024: czy tegoroczne święta będą droższe?
Przygotowanie tradycyjnej kolacji wigilijnej co roku obciąża nasze portfele. Czy inflacja również teraz da o sobie znać i mocno wydrenuje portfele Polaków? Dane zebrane przez aplikację PanParagon, która analizowała paragony zakupowe z grudnia 2023 i 2024 roku, wskazują, że sumaryczny koszt koszyka produktów wigilijnych wzrósł jedynie o 1%. To niewielka różnica, która kryje w sobie jednak duże zmiany w cenach poszczególnych produktów.
Zobacz także:
Największe podwyżki dotknęły rodzynek, których cena wzrosła aż o 25%. W grudniu 2023 roku za paczkę 200 g płacono średnio 3,99 zł, a w tym roku już 4,99 zł. Droższe są także suszone grzyby (+23,6%), buraki (+15,3%) oraz jajka ściółkowe (+12,3%). Nie ominęło to również popularnych śledzi (+7,7%) czy twarogu sernikowego (+5%). Te wzrosty mogą wpłynąć na większe wydatki przy zakupach składników do pierogów, barszczu czy ryb.
Spadek cen niektórych produktów. Największą niespodzianką cukier i karp
Choć wiele produktów podrożało, niektóre z nich znacząco staniały. Najbardziej widoczny spadek ceny zanotowano w przypadku cukru. Jego mediana cen w grudniu 2023 roku wynosiła 5,79 zł/kg, podczas gdy w 2024 roku spadła do 2,99 zł/kg, co oznacza aż 48,4% różnicy. To dobra wiadomość dla osób przygotowujących słodkie wypieki, takie jak makowiec czy piernik.
Znacząco mniej zapłacimy również za karpia. Cena za 100 g fileta wynosi teraz 2,99 zł, czyli aż o 33% mniej niż rok temu. Kolejnym taniejącym produktem jest kapusta biała, która jest tańsza o 25%, oraz masa makowa (-3,4%). Te obniżki częściowo równoważą wzrost cen innych składników i sprawiają, że przygotowanie Wigilii w tym roku nie zrujnuje domowego budżetu.
Skąd różnice w cenach?
Jak wyjaśnia Antonina Grzelak z aplikacji PanParagon, różnice w cenach wynikają m.in. z trwającej wojny cenowej między dyskontami. Wiele sieci obniża ceny strategicznych produktów, aby przyciągnąć klientów, co skutkuje dużymi zniżkami na takie towary jak cukier czy karp. Z drugiej strony sklepy podnoszą ceny innych artykułów, aby zbilansować swoje zyski.
Niemal od początku 2024 r. jesteśmy świadkami wojny cenowej dyskontów, które prześcigają się w promocjach. Jeśli jednak jeden produkt mocno tanieje, to siłą rzeczy musi odbić się to na innych artykułach, by sklepy nie były stratne. Między innymi, dlatego w tegorocznym koszyku są tak skrajne różnice w cennikach – wyjaśnia Antonina Grzelak.
Warto także zauważyć, że na koszty wpływa inflacja oraz zmieniające się koszty produkcji i transportu. Duże obniżki mogą być efektem lepszych zbiorów (np. kapusty), podczas gdy wyższe ceny rodzynek czy grzybów wynikają z ich ograniczonej dostępności lub wzrostu kosztów importu.
Jak oszczędzić na świątecznych zakupach?
Świąteczne zakupy, zwłaszcza przed Wigilią, to nie lada wyzwanie. W natłoku promocji i długich list zakupów łatwo przepłacić lub kupić więcej niż naprawdę potrzebujemy. Oto kilka sprawdzonych sposobów, jak robić zakupy z głową i uniknąć niepotrzebnych wydatków.
1. Zawsze rób listę zakupów
Zaczynaj od dokładnego planu. Zapisz wszystkie składniki, które będą ci potrzebne, i podziel je na kategorie: produkty świeże, trwałe oraz te, które już masz w domu. Dzięki temu unikniesz kupowania rzeczy, które leżą na półce lub w zamrażarce. Trzymaj się listy podczas zakupów – impulsywne wybory to największy wróg oszczędności.
2. Porównuj ceny i szukaj promocji
Nie wszystkie promocje są tak korzystne, jak wyglądają. Przed wyruszeniem na zakupy przejrzyj gazetki promocyjne, które pomogą ci znaleźć najlepsze oferty w okolicy. Porównuj ceny tych samych produktów w różnych sklepach – różnice mogą być naprawdę duże, zwłaszcza w przypadku artykułów takich jak ryby, jajka czy cukier.
3. Kupuj produkty trwałe wcześniej
Produkty o długim terminie przydatności do spożycia, jak cukier, mąka, bakalie czy przyprawy, można kupować z wyprzedzeniem, gdy są na promocji. W okresie przedświątecznym ich ceny często rosną, dlatego wcześniejsze zakupy pozwolą ci sporo zaoszczędzić. Dobrze sprawdź datę ważności i zrób miejsce w spiżarni, aby wszystko było pod ręką, gdy nadejdzie czas gotowania.
4. Planuj posiłki i ilości
Unikaj kupowania „na zapas”, szczególnie gdy chodzi o produkty świeże. Przed zakupami oszacuj, ile jedzenia naprawdę potrzebujesz na Wigilię czy inne okazje. Zbyt duża ilość jedzenia nie tylko obciąży twój budżet, ale także zwiększy ryzyko marnowania żywności. Warto ustalić porcje na osobę i skupić się na ulubionych daniach, które zawsze znikają ze stołu.
5. Nie daj się złapać na marketingowe triki
„Drugi produkt za połowę ceny” czy „kup więcej, zapłać mniej” to hasła, które często zachęcają do wydawania więcej, niż planowano. Jeśli dodatkowy produkt nie jest ci potrzebny, nie ma sensu wydawać pieniędzy tylko dlatego, że „się opłaca”. Pamiętaj, że promocje mają działać na korzyść sklepu, nie twojego portfela.
6. Rozważ zakupy lokalne i hurtowe
Lokalne targi czy hurtownie spożywcze często oferują produkty w niższych cenach niż supermarkety, zwłaszcza świeże owoce, warzywa czy ryby. Kupując w takich miejscach, wspierasz lokalnych dostawców, a jednocześnie zyskujesz lepszą jakość i cenę.
7. Nie rób zakupów na głodniaka
Zakupy na pusty żołądek to prosty przepis na przepłacenie. Głód sprawia, że chętniej wrzucasz do koszyka przekąski i produkty, których nie potrzebujesz. Przed wyjściem zjedz posiłek, aby podejmować decyzje z pełnym żołądkiem i chłodną głową.
8. Korzystaj z gotówki lub ustal budżet
Zakupy kartą płatniczą mogą być wygodne, ale łatwo wtedy stracić kontrolę nad wydatkami. Spróbuj zabierać na zakupy gotówkę – to ograniczy pokusę wydawania więcej, niż planowano. Jeśli wolisz płatności bezgotówkowe, ustal maksymalny budżet na swoje wydatki i pilnuj go za pomocą aplikacji do zarządzania finansami.
