Największe prawdopodobieństwo pojawienia się zawału serca występuje wśród mężczyzn po 45 roku życia i kobiet po 55 roku życia. Jednak zawał może dotknąć też młodsze osoby. Rozwija się on zazwyczaj podczas dużego wysiłku lub w sytuacji, w której byliśmy narażeni na silny stres. 

Jakie są typowe objawy zawału?

Jednym z typowych objawów zawału jest silny ból za mostkiem, trwający dłużej niż 20 minut i nieustępujący po spoczynku. Może się objawiać nie tylko jako ból, ale również pieczenie, ciężar lub ogólny dyskomfort w tej okolicy. Bólowi może towarzyszyć między innymi lęk przed śmiercią, panika i potliwość. Pojawia się także nagła duszność wysiłkowa. Oznacza to, że nagle podczas wysiłku, nawet tak prozaicznego jak chodzenie, mimo że objaw ten wcześniej nie występował, dochodzi do uczucia brak powietrza. Jednym z objawów zawału, którego wystąpienie nie musi jednak nastąpić, jest także silny ból brzucha połączony z wymiotami lub nudnościami. Podczas zawału ból w klatce piersiowej może promieniować w inne okolice. Jedną z nich jest okolica międzyłopatkowa. Ból ten może być mylony z innymi dolegliwościami, z ogólnym zmęczeniem, przepracowaniem, problemami z kręgosłupem. Można go potraktować jak zwykły ból mięśni i zdecydować o udaniu się do lekarza pierwszego kontaktu, jednak warto pamiętać, że w połączeniu z innymi objawami, może to być składowa przechodzonego właśnie zawału. 

Zobacz także:

Co jeszcze może oznaczać zawał?

Trzeba pamiętać, że o zawale nie musi świadczyć tylko ból w klatce piersiowej. Ten objaw może rozszerzyć swoje występowanie na okolice szyi, żuchwy lub też ramion. Tak promieniujący ból powinniśmy również uznać za sygnał ostrzegawczy. Oczywiście może być on związany z bólem zębów lub bruksizmem (patologiczne tarcie zębami żuchwy o zęby szczęki) czy też przemęczeniem. Jednak gdy nie występuje on w odosobnieniu, należy zachować szczególną czujność. 

Typowym objawom zawału mogą towarzyszyć też zawroty głowy (ogólne poczucie oszołomienia, zaburzenia równowagi) i omdlenia. W skrajnym przypadku może dojść do utraty przytomności. Łatwo możemy przypisać te objawy ogólnemu zmęczeniu psychicznemu lub fizycznemu czy też stanom lękowym. Jeśli jednak towarzyszą temu silny ból w klatce piersiowej i nagła duszność, nie powinnyśmy tego ignorować.

Zwróć uwagę na nudności i zmęczenie. To może być zawał

Nudności, niestrawność, wymioty - te dolegliwości bardzo łatwo jest przypisać problemom związanym z układem pokarmowym. Jednak zwłaszcza w przypadku kobiet może to być jeden z objawów zawału. Łatwo zbagatelizować te oznaki, jednak należy pamiętać, że w przypadku zawału to czas jest naszym największym sprzymierzeńcem, ponieważ im szybciej nadejdzie pomoc, tym większą część mięśnia sercowego można uratować. Dlatego kobiety w takich sytuacjach nie powinny zwlekać z wezwaniem pogotowia ratunkowego.

Zmęczenie może się wydawać zupełnie niegroźnym objawem, który łatwo zignorować. Bardzo prosto nam uznać, że to tylko oznaka nadmiernego przeciążenia wysiłkiem, codziennymi problemami i długotrwałym stresem. Jeśli jednak zmęczenie to występuje nawet po najmniejszym wysiłku związanym z wykonywaniem prozaicznych czynności, a dodatkowo towarzyszą mu inne specyficzne objawy, należy rozważyć, czy właśnie nie przechodzimy zawału.

Co robić, kiedy pojawiają się objawy zawału?

Zawał serca u każdego objawiać się może inaczej. Najważniejszy jednak jest czas naszej reakcji. Im wcześniej zacznie się leczenie, tym większą część mięśnia sercowego można uratować. Najlepszy scenariusz to ten, w którym pomoc następuje maksymalnie w ciągu godziny, ponieważ to właśnie pacjenci leczeni w tym czasie mają największe szanse na pełny powrót do zdrowia. Aby uchronić się przed zawałem serca, warto przede wszystkim zadbać o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. Najlepiej wykonywać ćwiczenia trzy lub cztery razy w tygodniu, po około 40 minut. Jeśli jednak trudno ci jest znaleźć na to czas, pamiętaj, że nawet tak proste czynności, jak codzienne spacery, sprzątanie w domu, spacery z psem, mogą pomóc ci powoli budować kondycję. Dodatkowo należy zadbać o swoją dietę. Unikaj tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans (znajdujących się przede wszystkim w żywności przetworzonej), czerwonego mięsa, a także nadmiernych ilości sodu. W zamian wybierz warzywa, owoce, rośliny strączkowe. Pamiętaj także o wykonywaniu regularnych badań, takich jak pomiar ciśnienia tętniczego i pomiar stężenia cholesterolu we krwi.