Choć trudno w to uwierzyć, jedna z najniebezpieczniejszych roślin świata może rosnąć tuż obok domu. Znany jako "dłoń Chrystusa" gatunek często pojawia się w ogrodach i na tarasach jako roślina ozdobna. Przyciąga wzrok niezwykłym ubarwieniem liści oraz egzotycznym wyglądem owoców, które przypominają drobne, kolczaste kuleczki o zaskakującym kształcie łudząco podobnym do kleszcza. Jednak za tą dekoracyjną fasadą kryje się wyjątkowo silna trucizna, która uczyniła roślinę jedną z najbardziej toksycznych na Ziemi.
Czym wyróżnia się rącznik pospolity?
Rącznik pospolity to roślina ozdobna, której nie sposób pomylić z żadną inną. Jej wyjątkowa uroda przyciąga uwagę już z daleka. Masywne, dłoniaste liście mogą osiągać nawet kilkadziesiąt centymetrów średnicy i przechodzą przez spektakularną gamę barw: od świeżej zieleni, przez purpurowe odcienie, aż po intensywną czerwień.
Zobacz także:
Roślina ta potrafi dorastać w polskich warunkach nawet do 3 metrów wysokości, co czyni ją imponującym akcentem w ogrodowej kompozycji. Charakterystyczne owoce rącznika przyjmują postać kolczastych torebek zawierających nasiona. Ich wygląd przypomina małe pasożyty, a dokładniej kleszcze.
fot. Oksana/Adobe Stock
Dlaczego rącznik pospolity jest trujący?
Sekret toksyczności rącznika tkwi w jego nasionach, które zawierają rycynę, czyli jedną z najsilniejszych toksyn pochodzenia naturalnego. Substancja ta działa niezwykle destrukcyjnie na organizm ludzki już w bardzo niewielkich ilościach. Powoduje uszkodzenia narządów wewnętrznych, a jej spożycie może prowadzić do śmierci. Wystarczy zaledwie kilka połkniętych nasion, aby zagrozić życiu dorosłego człowieka. Co więcej, toksyna ta nie ma znanego antidotum, dlatego kontakt z nasionami rącznika powinien być całkowicie wykluczony, szczególnie w domach, gdzie przebywają dzieci lub zwierzęta.
Do czego wykorzystuje się rącznik pospolity?
Mimo swojej toksyczności, rącznik pospolity znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach. Z jego nasion, po odpowiednim oczyszczeniu z rycyny, tłoczy się olej rycynowy – substancję od wieków wykorzystywaną w medycynie ludowej oraz kosmetyce. Działa on przeciwzapalnie, nawilżająco i regenerująco, dlatego wciąż cieszy się dużą popularnością jako naturalny środek pielęgnacyjny.
Rącznik pospolity pełni również rolę rośliny ozdobnej. Ze względu na swój wyjątkowy wygląd chętnie sadzony jest na rabatach, w donicach oraz na tarasach, gdzie stanowi efektowną dekorację. Należy jednak zawsze pamiętać o jego niebezpiecznych właściwościach i traktować go z należytą ostrożnością.
