W świecie roślin nie brakuje osobliwości, ale dziwidło olbrzymie to bez wątpienia jedno z najbardziej niezwykłych dzieł natury. Choć pochodzi z tropikalnych lasów Sumatry, można je podziwiać również w Polsce. Jego kwiaty są jednymi z największych na świecie, ale to nie rozmiar najbardziej fascynuje odwiedzających. Prawdziwą sensacją okazuje się intensywny, nieprzyjemny zapach przypominający padlinę, który wydziela tylko przez krótki czas, jednak wystarczająco długo, by ściągnąć tłumy zainteresowanych. Co kryje się za fenomenem tej rośliny i gdzie w Polsce można ją zobaczyć?
Czym charakteryzuje się dziwidło olbrzymie?
Dziwidło olbrzymie, znane również pod łacińską nazwą Amorphophallus titanum, to roślina budząca respekt już samym wyglądem. Wyrasta do wysokości trzech metrów, a jej kwiatostan może osiągać ponad metr średnicy.
Zobacz także:
To nie pojedynczy kwiat, lecz złożona struktura. W okresie kwitnienia, który występuje rzadko i trwa zaledwie kilkadziesiąt godzin, roślina przeobraża się w spektakularny eksponat botaniczny. Cały proces rozkwitu poprzedza wieloletni etap wzrostu bulwy, która może ważyć nawet kilkadziesiąt kilogramów. Po zakończeniu kwitnienia dziwidło obumiera i przechodzi w kolejny etap cyklu życiowego.
Dlaczego dziwidło olbrzymie wytwarza nieprzyjemny zapach padliny?
Jedną z najbardziej kontrowersyjnych cech tego kwiatu jest jego zapach. W przeciwieństwie do większości roślin, które wabią owady słodkimi aromatami, dziwidło olbrzymie przyciąga inne grupy zapylaczy, m.in. padlinożerne muchy i chrząszcze. Zapach rozkładającego się mięsa jest więc strategicznym mechanizmem przetrwania. Roślina naśladuje nie tylko woń padliny, ale także jej temperaturę.
Podczas kwitnienia kolba rozgrzewa się, co pozwala lepiej rozprzestrzeniać woń i zwiększa skuteczność przywabiania owadów. Dzięki temu dziwidło zwiększa swoje szanse na zapylenie i kontynuację cyklu życiowego. To przykład zjawiska mimikry chemicznej, która w świecie przyrody pełni funkcje nie mniej złożone niż barwa czy kształt.
Gdzie w Polsce rośnie dziwidło olbrzymie?
Choć naturalnym środowiskiem dziwidła olbrzymiego są tropikalne lasy deszczowe Indonezji, roślinę tę można również spotkać w wybranych ogrodach botanicznych na świecie. W Polsce egzemplarz dziwidła olbrzymiego uprawiany jest m.in. w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Roślina wymaga wyjątkowych warunków, tj. wysokiej wilgotności, odpowiedniej temperatury oraz specjalistycznej opieki. Jeśli pojawi się zapowiedź kolejnego rozkwitu dziwidła, warto zarezerwować czas, by zobaczyć to zjawisko na własne oczy