Świat zmienia się w zawrotnym tempie - co do tego nie ma wątpliwości. Wydaje się, że szkoła jest na to w pewnym sensie odporna. Współczesne dzieci uczą się w bardzo podobny sposób, jak ich dziadkowie, a nawet pradziadkowie. Nadal trzeba siedzieć w ławce “od dzwonka do dzwonka”, notować wszystko w zeszycie, zapamiętywać wiedzę z podręczników która jest następnie sprawdzana przy tablicy lub na testach, a na koniec roku dostaje się świadectwo. Pewne zmiany były wprowadzane na przestrzeni lat, ale szkoła jako taka niewiele się zmieniła. Być może czeka nas pewna rewolucja, która dotyczyć ma systemu oceniania uczniów.
Zmienią się oceny w szkołach? Będą konsultacje z nauczycielami
Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad zmianami w ocenianiu. Nic nie powinno jednak dziać się pochopnie, ponieważ o zdanie w tej kwestii najpierw zostaną zapytani nauczyciele. MEN chce wprowadzić zmiany w kilku kwestiach. Pojawiły się na przykład wątpliwości co do tego, czy dalej należy stosować ocenę celującą, czyli szóstkę, którą dostają najlepsi uczniowie za wykazanie się wiedzą i zaangażowaniem wykraczającymi poza program nauczania.
Zobacz także:
Jest też kwestia ocen opisowych. Dziś są one stosowane w klasach I-III szkoły podstawowej. Najmłodsi uczniowie nie dostają za swoje prace jedynek, trójek czy piątek - zamiast tego nauczyciel wystawia opisową ocenę, co motywuje ucznia do pracy. A przede wszystkim lepiej ją rozumie, ponieważ dla młodszych dzieci oceny w tradycyjnej formie są dość abstrakcyjne. MEN zastanawia się, czy nie należałoby wprowadzić ocen opisowych również w starszych klasach - jest to jedno z pytań, jakie zostanie zadane nauczycielom.
Rozważania dotyczą także wystawiania ocen w trakcie semestru. MEN zastanawia się nad rozwiązaniem, w którym oceny wystawiane są dopiero na koniec roku. Być może znikną też tradycyjne, papierowe świadectwa i zostaną zastąpione oceną w formie cyfrowej. Dokument uczeń dostałby dopiero po ukończeniu szkoły.
„Nie chcemy niczego narzucać”
„Gazeta Wyborcza” informuje, że te i inne pytania zostaną zadane nauczycielom przez przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Nie chcemy niczego narzucać - podkreślił Kacper Lawera, dyrektor ministerialnego departamentu komunikacji.
Konsultacje będą miały prawdopodobnie formę ankiet oraz konferencji merytorycznych. Potrwają do wiosny 2025 roku, a zmiany, jakie zostaną wypracowane, zaczną być wdrażane w życie w 2026 roku, kiedy to planowana jest większa reforma podstawy programowej.
W „Gazecie Wyborczej” czytamy, że na ocenach w tradycyjnej formie zależy rodzicom, ponieważ tak jest im łatwiej dowiedzieć się, z czym ich dzieci dobrze sobie radzą, a nad czym muszą jeszcze popracować. Innego zdania są eksperci, którzy twierdzą, że oceny w szkołach wpływają na uczniów negatywnie i mogą prowadzić do problemów ze zdrowiem psychicznym:
Nadmierny nacisk na zdobywanie ocen często prowadzi do ogromnych trudności z zakresu zdrowia psychicznego (np. zaburzenia depresyjne, lękowe, trudności w zakresie radzenia sobie ze stresem) u dzieci i młodzieży, obniża ich wiarę we własne siły, negatywnie wpływa na rozwój pozytywnej samooceny - mówi psycholożka Magdalena Zimoń, cytowana przez portal wiadomosci.gazeta.pl.
Oceny w szkołach. Tak się zmieniły na przestrzeni lat
Jak już wspomnieliśmy, oceny w szkołach przez lata niewiele się zmieniły. Już sto lat temu w Polsce wprowadzony został system pięciostopniowej skali ocen, od 1 (niedostateczny) do 5 (bardzo dobry). Dopiero w latach 70. i 80. XX wieku wprowadzone zostało ocenianie opisowe uczniów w klasach I-III szkół podstawowych. W roku 1991 pojawiła się szóstka, czyli ocena celująca. Wówczas też zdecydowano, że ocena 2, czyli mierny, stanie się oceną pozytywną (dopuszczający).
Obecnie w szkołach podstawowych, w klasach I-III obowiązują oceny opisowe, a dodatkowo nauczyciele mogą motywować dzieci do nauki na inne sposoby, na przykład dając im kolorowe naklejki czy pieczątki za wykonaną pracę.
W klasach IV-VIII szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych stosowana jest sześciostopniowa skala ocen, wprowadzona w 1991 roku i utrwalona w 1999 r. Tylko ocena 1 (niedostateczny) jest negatywna, a oceny od 2 do 6 gwarantują przejście do następnej klasy. Czasami nauczyciele stosują oznaczenia w formie plusów i minusów.
