Ministerstwo Pracy wprowadziło znaczące zmiany w przepisach dotyczących L4. Czy przyniosą one korzyści, czy też straty dla osób przebywających na chorobowym? Liczba nowelizacji może przyprawić o niemały zawrót głowy.
Zmiany w L4 w 2025 r. Będzie wyższy zasiłek chorobowy
Patrząc na ogrom zmian zaproponowanych przez Ministerstwo Pracy, można stwierdzić, że nastąpił koniec pewnej ery L4. Zwolnienie chorobowe, jakie znamy, odchodzi do lamusa za sprawą wprowadzenia w życie projektu rządu opublikowanego w październiku 2024 roku. Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz kilku innych ustaw rozpoczyna proces wielkich zmian w systemie przyznawania L4. O jakich zmianach mowa? Jak podaje portal rynekzdrowia.pl:
Zobacz także:
Dokument zakłada generalną przebudowę systemu wydawania orzeczeń lekarskich, zmiany zatrudniania i kwalifikacji wymaganych od lekarzy orzeczników. Wprowadza również rewolucję dotyczącą zasiłku chorobowego i kontroli zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy – czytamy na łamach portalu.
Warto wspomnieć, że w związku z podniesieniem płacy minimalnej o 366 zł (do 4666 zł brutto) zwiększeniu ulegają również świadczenia wypłacane na L4. Dla większości zwolnień lekarskich będzie to 80% podstawowego wynagrodzenia, z kolei 100% pensji przysługuje nam w trzech przypadkach:
- ciąży;
- wypadku w drodze do pracy lub z pracy,
- niektórych badań lekarskich.
Ile otrzymamy za każdy dzień L4, będąc na umowie o pracę z minimalnym wynagrodzeniem? Dokładnie 134,21 zł, czyli o 10 zł więcej niż ubiegłym roku.
Nowe przepisy dotyczące L4. Możliwe wyjście na spacer i zakupy
Wśród wielu zmian zaproponowanych przez Ministerstwo należy wymienić między innymi doprecyzowanie przepisów dotyczących praw chorego na L4. Jak podaje portal rynekzdrowia.pl, od 2025 roku zmianie ulega forma świadczenia stosunku pracy podczas zwolnienia chorobowego:
Jeżeli wystawiający zwolnienie od pracy wskaże w orzeczeniu, że praca zarobkowa w ramach określonego tytułu może być wykonywana z uwagi na rodzaj tej pracy, niezdolność do pracy z powodu choroby będzie orzekana w ramach określonego tytułu, a w ramach innego praca może być wykonywana, gdy rodzaj pracy nie uzasadnia orzekania o niezdolności do pracy w tym przypadku. Wynika z tego, że możliwe będzie pobieranie zasiłku chorobowego z jednego tytułu, a z drugiego tytułu wynagrodzenia za pracę – wyjaśniono.
Oznacza to, że jeśli ubezpieczony pracuje na dwa etaty, a w wyniku choroby nie może świadczyć stosunku pracy tylko dla jednego z dwóch podmiotów, wówczas prawo nie zakazuje mu wykonywania pracy, dla drugiego podmiotu mimo pobierania świadczenia L4. To jednak niejedyne zmiany, jakie zaproponowało Ministerstwo Pracy.
Nowe przepisy dotyczące L4 regulują również możliwość wyjścia na zakupy czy udania się na spacer w trakcie przebywania na chorobowym. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, za aktywność, którą może podejmować osoba przebywająca na L4, uznaje się między innymi udanie się na spacer w celach rekonwalescencji czy na wizytę lekarską. Ponadto ubezpieczony może wykonywać czynności dnia codziennego, które wymagają opuszczenia miejsca zamieszkania, jak chociażby wyjście na zakupy. W skrajnych przypadkach może on również wykonać tzw. czynności incydentalne, które wymagają natychmiastowego rozwiązania.
Kontrole podczas L4. Nieobecność będzie można usprawiedliwić
Nowelizacja przepisów stanowi duże ułatwienie między innymi dla mikroprzedsiębiorców. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu:
Przedmiotowy zapis realizuje więc utrwaloną wykładnię Sądu Najwyższego w tym zakresie. Oznacza to, że praca zarobkowa, jako negatywna przesłanka prawa do zasiłku chorobowego, nie będzie utożsamiana z każdą aktywnością ludzką realizowaną na każdej podstawie prawnej. Zatem podjęcie czynności, której zaniechanie mogłoby prowadzić m.in. do znacznych strat finansowych dla pracodawcy czy kontrahenta (np. podpisanie faktur, listów przewozowych, innych dokumentów) nie będzie prowadziło do odebrania świadczenia z ubezpieczenia społecznego – wskazano w uzasadnieniu do projektu
Zmianie ulegną również kwestie kontrolowania ubezpieczonych przebywających na L4. Ci będą mieli możliwość uzasadnienia swojej nieobecności podczas kontroli, powołując się na konieczność opuszczenia miejsca zamieszkania ze względów zdrowotnych (wizyta u lekarza), czy koniecznością podjęcia czynności incydentalnych.
Chodzi tu o przypadki, gdy ubezpieczony w szczególności odbywał wizytę u lekarza, rehabilitację, udał się na badania, do apteki lub na spacer w ramach rekonwalescencji. W przypadku zasiłku opiekuńczego czynnością taką będzie np. odebranie z przedszkola dziecka osoby, nad którą sprawowana jest osobista opieka – uzasadnia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Nowelizacja prawa potencjalnie może ograniczyć wiele nieprzyjemnych sytuacji, w których ubezpieczony przebywał w gabinecie lekarskim w momencie kontroli. Ponadto nowe zasady dotyczące L4 rozwiązują problem wielu samotnie mieszkających osób, które przebywając na L4, obawiały się wyjścia na zakupy spożywcze. Dzięki wprowadzonym zmianom nawet w przypadku kontroli urzędników ubezpieczony będzie miał prawo odwołać się od decyzji, powołując się chociażby na wykonywanie niezbędnych czynności dnia codziennego czy wspomniane czynności incydentalne.
