Figurki i obrazy sakralne w Kościele katolickim mają szczególne znaczenie. Kościół Rzymskokatolicki, w odróżnieniu np. od Kościoła protestanckiego, traktuje je jako obiekty kultu. Gdy z kapliczek w powiecie strzeleckim zaczęły ginąć obrazy z Matką Bożą, lokalna społeczność bardzo się zaniepokoiła. Jednak w tym przypadku prawdopodobnie nie mamy do czynienia z typowymi złodziejami – wandale w okradzionych kapliczkach pozostawili również figurki świętych, lecz wykonane w nieco innym stylu.
Nietypowe kradzieże z kapliczek. Zabierają obrazy, zostawiają coś od siebie
Po miejscowościach powiatu strzeleckiego od pewnego czasu krążą złodzieje lub złodziej figurek sakralnych. Wiele wskazuje, że działania są zaplanowane. Wandale za cel obrali przydrożne kapliczki, z których zabierają figurki i obrazy sakralne. Co ciekawe, pozostawiają w nich…swoje figurki, również przedstawiające świętych.
Zobacz także:
Pierwsze zdarzenie miało miejsce w Łaziskach. Tam nieznany sprawca ukradł figurkę św. Anny. W miejsce tej figurki wstawił karykaturę Jezusa Chrystusa, która miała obwiązane ręce sznurem. Natomiast w Rozmierzy sprawca ukradł obraz Matki Boskiej – powiedziała mł. asp. Dorota Janać z Komendy Powiatowej Policji w Strzelcach Opolskich, cytowana przez TVN24.
Złodzieje okradli także przysiółek w Bokowie w gminie Jemielnica – stamtąd zabrali figurę Świętej Anny – mieszkańcy dbali o nią przez ponad 100 lat. W Rozmierzy stłukli szybę i ukradli obraz Matki Boskiej namalowany przez Marię Nocoń, mieszkankę tej samej miejscowości.
Mieszkańcy Rozmierzy nie polegają wyłącznie na działaniach policji, a samodzielnie zaczęli poszukiwać sprawców kradzieży. Na Facebooku zamieścili apel, w którym proszą o pomoc w znalezieniu wandala. Dzięki ogłoszeniu skontaktowali się z nimi innymi mieszkańcy powiatu strzeleckiego, których okradziono w ten sposób. Złodziejom grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Tak przynajmniej wynika z Kodeksu Karnego. W ich przypadku doliczona można zostać obraza uczyć religijnych, za którą grozi kara grzywny i ograniczenie wolności nawet do 2 lat.
Pod wpisem w mediach społecznościowych na oficjalnej stronie jednej z okradzionych wsi możemy znaleźć m.in. takie komentarze:
„Módlmy się za nawrócenie tych wandali..... Zło dobrem zwyciężaj” – napisała na Facebook’u użytkowniczka zalogowana jako Bożena Walczak
„Ciekawa sprawa…ktoś jest fanatykiem miniaturowych figur i je specjalnie wstawia….niszcząc kapliczki, pytanie po co?” – napisała na Facebook’u użytkowniczka zalogowana jako Małgorzata Domagała.
Jak wyglądają figurki wandali? Dla jednych zgorszenie, kolejni są zaciekawieni
Figurki pozostawiane przez złodziei są do siebie podobne – możliwe, że autorem jest ta sama osoba. W odróżnieniu od skradzionych są mniej majestatyczne, a święci mają na twarzach charakterystyczne grymasy. Co więcej, dzieła wyglądają na robione ręcznie – widać, że w produkcję figurek włożono sporo pracy. W Łaziskach i Rozmierzy zamiast skradzionych dewocjonaliów pojawił się np. Jezus wykonany ze styropianu. Oprócz karykaturalnego grymasu ma wytrzeszczone oczy, otwarte usta i wygląda nieco groteskowo.
Wszystko jest w tym samym stylu zrobione. Rysy twarzy i tej postaci są w tym samym stylu, tylko w innych odzwierciedleniach, w innych wielkościach, innych figurach – mówi Sandra Willim, mieszkanka Rozimierza, cytowana przez TVN24.
Figurki budzą konsternację:
Nie wiemy, czy autor miał na myśli stworzenie jakiejś nowej sztuki, czy jest to kradzież, czy jest to zbezczeszczenie uczuć religijnych, dziedzictwa kulturowego, religijnego, narodowego, które jest w naszym regionie bardzo mocno utrzymywane - zastanawia się Sandra Willim, cytowana przez TVN24.
Sztuka sakralna czy pastisz?
Rzeźby wandali przeraziły mieszkańców. Dla wielu z nich są profanacją i pastiszem. Jednak czy można je nazwać sztuką sakralną? Wydaje się, że nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Dzieła sakralne, najogólniej mówiąc, to rodzaj sztuki natchniony duchowo, inspirowany motywami religijnymi. Wyrażają prawdę o Bogu, o człowieku i mogą być wykonywane w różnych technikach. Sztuka sakralna ma związek z wiarą i życiem religijnym. Istnieje wiele definicji, więc być może nawet dzieła wandali mogłyby zaliczyć się do omawianej kategorii. Przeważnie mianem sztuki sakralnej nazywa się dzieła związane z kościelną architekturą, rzeźbą, malarstwem, której źródłem tematów jest Pismo Święte i żywoty świętych.
Kościół Rzymskokatolicki ma szczególny stosunek wobec figur i obrazów. Jednak nie wszyscy chrześcijanie myślą podobnie. Dla członków Kościoła protestanckiego obrazy i figury nie mają już tak wielkiego znaczenia. Co ciekawe, przez wiele odłamów protestanckich uznawane są wręcz za niebiblijne, a jako argument podają m.in. ten cytat:
„Nie czyń sobie podobizny rzeźbionej czegokolwiek (….). Nie będziesz się im kłaniał i nie będziesz im służył…” (Wj 20:4-5).