Stan klęski żywiołowej to zwrot, który ostatnimi czasy wzbudzał niepokój. W niedzielę wieczorem premier Donald Tusk wypowiedział się na temat wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. Odbyło się to po konsultacji z odpowiednimi ministrami i służbami. Poinformował o tym we wpisie na portalu X. 

Rząd wprowadził stan klęski żywiołowej

W poniedziałek rząd zdecydował o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej na terenach objętych powodzią. Dotyczy on części województw dolnośląskiego, opolskiego oraz śląskiego. W województwie dolnośląskim chodzi o obszar powiatów: kamiennogórskiego, karkonoskiego, kłodzkiego, lwóweckiego, wałbrzyskiego i ząbkowickiego oraz miast na prawach powiatu - Wałbrzycha i Jeleniej Góry. Tereny objęte stanem klęski żywiołowej w województwie opolskim to: powiat głubczycki, nyski i prudnicki oraz gmina Strzeleczki w powiecie krapkowickim. W województwie śląskim objęto tym stanem powiaty: bielski, cieszyński, pszczyński i raciborski oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Białą. 

Zobacz także:

We wtorek rozszerzono zasięg terytorialny rozporządzenia o kolejne powiaty: lubański, dzierżoniowski, świdnicki, opolski, krapkowicki, brzeski i kędzierzyńsko-kozielski. 

Czym jest stan klęski żywiołowej?

Czym jest stan klęski żywiołowej? Przepisy Ustawy o z dnia 18 kwietnia 2002 roku o stanie klęski żywiołowej definiują klęskę żywiołową jako katastrofę naturalną lub awarię techniczną, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach. Ponadto pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem.

Artykuł 232 Konstytucji RP opisuje zasady, na jakich może zostać wprowadzony stan klęski żywiołowej:

  • wprowadza się go w celu zapobieżeniu skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia;
  • wprowadza go Rada Ministrów na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni;
  • może zostać wprowadzony na części albo na całym terytorium państwa;
  • może zostać przedłużony za zgodą Sejmu. 

Na czym mogą polegać ograniczenia w stanie klęski żywiołowej?

Stan klęski żywiołowej wiąże się z wieloma ograniczeniami dla obywateli. Może zostać zawieszona działalność określonych przedsiębiorców. Państwo ma prawo także do nakazania lub zakazania prowadzenia określonego rodzaju działalności gospodarczej. Może również dojść do całkowitej lub częściowej reglamentacji zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły. Pracodawcy natomiast mogą spotkać się z nakazem oddelegowania pracowników do dyspozycji organu kierującego działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia. Ograniczenie może także polegać na zakazie okresowego podwyższania cen na towary lub usługi określonego rodzaju. 

Stan klęski żywiołowej. Nakazy, zakazy i obowiązki

Obywatele mogą spotkać się także z obowiązkiem poddania się kwarantannie lub opróżnienia lokali mieszkalnych. Mogą być także zobowiązani do dokonania przymusowych rozbiórek i wyburzeń budynków. Do innych ograniczeń należą także konkretne nakazy: 

  • nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów;
  • nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
  • zakaz organizowania lub przeprowadzania imprez masowych;
  • nakaz lub zakaz określonego sposobu przemieszczania się;

Władze mogą zabronić również organizowania lub przeprowadzania imprez masowych. 

Jakie odszkodowanie podczas stanu klęski żywiołowej?

Kiedy zostaje wprowadzony stan nadzwyczajny, a takim właśnie jest stan klęski żywiołowej, państwo jest zobowiązane do wypłaty odszkodowań za straty majątkowej wynikające z wprowadzonych ograniczeń. Dzieje się tak na podstawie ustawy z 22 listopada 2002 roku o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności oraz praw człowieka i obywatela. Minister finansów, Andrzej Domański, zapewnił we wpisie na portalu X, że utworzona została dodatkowa rezerwa w kwocie 1 miliarda złotych na zwalczanie skutków powodzi.