Gatunki inwazyjne to organizmy, których obecność w ogrodzie często wydaje się niepozorna. Rośliny te zwykle pięknie się prezentują, a ogrodników zachęca nie tylko wygląd, ale też szybki wzrost oraz prostota uprawy. Mimo licznych zalet, w rzeczywistości okazują się niezwykle niebezpieczne dla lokalnych ekosystemów. Co więcej, mogą prowadzić do poważnych szkód dla innych gatunków, między innymi ograniczać ich wzrost. Wśród „roślin-niszczycieli” znajduje się między innymi pistia rozetkowa, której uprawa w Polsce niedawno została zakazana. Czym charakteryzuje się nielegalny gatunek i co grozi za złamanie obowiązujących przepisów dotyczących jej hodowli?
Czym charakteryzuje się pistia rozetkowa?
Pistia rozetkowa to roślina, którą najczęściej można spotkać na powierzchni wody. Jest to gatunek pływający, a według wielu ogrodników jej wygląd przypomina sałatę. Od lat traktowano ją jako ozdobę w akwariach oraz oczkach wodnych w ogrodach, jednak do niedawna niewiele osób zdawało sobie sprawę z jej inwazyjności. Okazuje się, że gatunek ten rozprzestrzenia się w błyskawicznym tempie, a jego obecność w wodzie da się z łatwością rozpoznać ze względu na gęsto powstające plamy na jej powierzchni. To z kolei prowadzi do licznych szkód dla innych organizmów.
Zobacz także:
Dlaczego pistia rozetkowa jest tak inwazyjna?
Obecność pistii rozetkowej w pobliżu innych gatunków w szybkim tempie prowadzi do poważnych szkód. Ta z pozoru pięknie wyglądająca roślina ozdobna skutecznie blokuje dostęp światła słonecznego do innych organizmów. To z kolei uniemożliwia im przeprowadzenie procesu fotosyntezy i w konsekwencji prowadzi do ich stopniowego obumierania. Ponadto, pistia rozetkowa znacznie zmniejsza poziom zawartego w wodzie tlenu, co z kolei działa niekorzystnie na życie i rozwój ryb.
fot. Albert Schweitzer/Adobe Stock
Ta niezwykle inwazyjna roślina błyskawicznie rozprzestrzenia się w danym środowisku i jednocześnie wypiera naturalnie występujące w nim gatunki. Z tego też względu Unia Europejska niedawno uznała ją za inwazyjną, a w związku z tym Polska postanowiła wprowadzić całkowity zakaz jej uprawy na terenie kraju.
Jakie kary grożą za uprawę pistii rozetkowej w Polsce?
Regulacja dotycząca wprowadzenia całkowitego zakazu uprawy, posiadania, transportowania i handlu tą inwazyjną rośliną została wprowadzona niedawno, a dokładniej 2 sierpnia 2024 roku. W związku z tym każdemu, kto posiada pistię rozetkową na terenie swojej posesji (bez odpowiedniego pozwolenia Dyrektora Generalnego Ochrony Środowiska), grozi wysoki mandat. Wysokość kary grzywny jest ustalana indywidualnie, ale z regulacji wynika, że mogą one sięgnąć nawet 1 mln złotych. W skrajnych przypadkach za naruszenie przepisów można zostać ukaranym także karą pozbawienia wolności.