Przełęcz Pustevny, położona w czeskiej części Beskidu Śląsko-Morawskiego, to miejsce, które zachwyca nie tylko miłośników górskich wędrówek, ale także entuzjastów architektury i kultury ludowej. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów w tym regionie jest schronisko Libušín uważane za najpiękniejsze w Beskidach.
Libušín: najpiękniejsze schronisko w Beskidach
Schronisko Libušín, zlokalizowane na przełęczy Pustevny, to prawdziwa perła architektury ludowej, uważane za najpiękniejsze schronisko w Beskidach. Obiekt zaprojektowany przez słowackiego architekta Dušana Jurkoviča pod koniec XIX wieku, stanowi doskonały przykład połączenia tradycyjnych motywów karpackich z secesyjną estetyką. Jurkovič, nazywany „poetą drewna”, czerpał inspiracje z architektury ludowej Wołoszczyzny Morawskiej i Słowacji, tworząc unikalne dzieła, które do dziś zachwycają swoją formą i kolorystyką.
Zobacz także:
Charakterystyczne dla Libušína są bogato zdobione drewniane elewacje, pełne kolorowych detali i ornamentów. Wnętrze schroniska również nie pozostaje w tyle – freski i sgraffita autorstwa Mikołaja Alšy przedstawiają motywy z legend wołoskich i słowackich, dodając miejscu niepowtarzalnego klimatu. Niestety w marcu 2014 roku schronisko zostało poważnie uszkodzone w wyniku pożaru. Dzięki zaangażowaniu wielu osób oraz instytucji przeprowadzono gruntowną odbudowę, która zakończyła się w czerwcu 2020 roku. Rekonstrukcja była prowadzona z dbałością o każdy detal, opierając się na oryginalnych planach z 1985 roku oraz modelu 3D z 1995 roku. Dziś Libušín ponownie cieszy oczy turystów, będąc symbolem odrodzenia i szacunku dla tradycji.
Dlaczego warto odwiedzić przełęcz Pustevny?
Przełęcz Pustevny, położona na wysokości 1018 m n.p.m., to jedno z najpopularniejszych miejsc turystycznych w Beskidzie Śląsko-Morawskim. Jej nazwa pochodzi ponoć od słowa „pustelnik” (czes. „poustevník”), gdyż w przeszłości zamieszkiwali tu pustelnicy, ostatni z nich opuścił to miejsce w 1874 roku. Dziś Pustevny przyciągają turystów nie tylko ze względu na malownicze krajobrazy, ale także dzięki unikalnej architekturze i bogatej ofercie rekreacyjnej.
Oprócz wspomnianego schroniska Libušín, na przełęczy znajduje się również Maměnka – kolejne dzieło Dušana Jurkoviča, które pełni funkcję schroniska turystycznego. Oba budynki stanowią cenne zabytki kultury, będąc doskonałymi przykładami secesyjnej architektury ludowej. Warto również zwrócić uwagę na drewnianą dzwonnicę wołoską, która, choć nie zachowała oryginalnej kolorystyki, została odrestaurowana zgodnie z pierwotnymi planami architekta.
Dla miłośników aktywnego wypoczynku Pustevny oferują liczne szlaki turystyczne i rowerowe. Jednym z najpopularniejszych jest trasa prowadząca na szczyt Radhošť (1129 m n.p.m.), z którym wiążą się liczne legendy. Na szczycie znajduje się kaplica św. Cyryla i Metodego oraz rzeźba przedstawiająca tych świętych, co czyni to miejsce ważnym punktem pielgrzymkowym. Po drodze można podziwiać posąg pogańskiego boga Radegasta, autorstwa Albína Poláška, który stał się jednym z symboli regionu. Dodatkową atrakcją jest „Stezka Valaška" – ścieżka w koronach drzew, otwarta w 2019 roku. Ta ponad 600-metrowa konstrukcja oferuje spacer na wysokości nawet 16 metrów nad ziemią, z panoramicznymi widokami na Beskidy, a przy dobrej pogodzie nawet na Tatry. Dla odważnych przygotowano również most linowy, który dostarcza dodatkowych emocji podczas przejścia.
Czeskie Beskidy zachwycają architekturą i krajobrazem
Czeska strona Beskidów to region, który urzeka różnorodnością krajobrazów oraz bogactwem kulturowym. Oprócz Pusteven i Radhošťa warto odwiedzić pobliskie miejscowości, takie jak Rožnov pod Radhoštěm, gdzie znajduje się skansen prezentujący tradycyjną architekturę wołoską. Muzeum to oferuje wgląd w życie i kulturę mieszkańców regionu na przestrzeni wieków.
Dla osób poszukujących kontaktu z naturą Beskidy oferują liczne rezerwaty przyrody, takie jak Rezerwat Przyrody Radhošť, który chroni unikalne gatunki roślin i zwierząt regionu. Miłośnicy przyrody mogą również wybrać się na spacer po malowniczych dolinach i lasach, które jesienią mienią się bogactwem kolorów.
Nie można także pominąć lokalnej kuchni, która stanowi istotny element kultury Beskidów. W schroniskach i restauracjach można skosztować tradycyjnych dań, takich jak halušky (kluski ziemniaczane z bryndzą i boczkiem), frgále (regionalne ciasta drożdżowe z owocami) czy zupa czosnkowa. Wszystko to podane z lokalnym piwem lub śliwowicą, co dopełnia autentyczne doświadczenie kulinarne regionu.
Jak zaplanować wizytę?
Dojazd do przełęczy Pustevny jest stosunkowo łatwy – można tam dotrzeć samochodem, a w sezonie zimowym i letnim kursuje kolejka linowa z miejscowości Trojanovice. Dla turystów preferujących aktywność fizyczną, dostępnych jest wiele szlaków pieszych, w tym popularna trasa z Prostřední Bečvy. Najlepszy czas na wizytę to wiosna i jesień, kiedy krajobraz jest najbardziej malowniczy, a pogoda sprzyja wędrówkom. Zimą Pustevny zamieniają się w raj dla narciarzy i snowboardzistów, oferując dobrze przygotowane trasy zjazdowe i biegowe.
