Aktualny podział administracyjny Polski obejmuje 2477 gmin. Z dniem 1 stycznia 2025 roku na mapie Polski pojawią się dwie nowe. To efekt długoletnich starań lokalnych społeczności, które dążyły do większej autonomii i lepszego zarządzania swoimi obszarami. Gdzie powstaną nowe gminy?
Nowe gminy w Polsce
Tworzenie nowych gmin w Polsce nie jest czymś nowym. Takie działanie ma na celu rozwój lokalny i gospodarczy, ponieważ tworzenie nowych gmin sprzyja przyciąganiu inwestycji. Ich powstawanie często jest odpowiedzią na zmiany demograficzne i potrzeby społeczne. 1 października 2024 roku Rada Ministrów przyjęła dwa rozporządzenia przygotowane przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dzięki nim w 2025 roku powstaną dwie nowe gminy – gmina Grabówka oraz gmina Szczawa.
Zobacz także:
Gdzie będzie gmina Szczawa?
Gmina Szczawa będzie się znajdować w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim. Zostanie wyodrębniona z gminy Kamienica i będzie liczyć 1830 mieszkańców.
Obecnie gmina Kamienica obejmuje obszar 9518 ha i liczy 7814 mieszkańców. Na terenach planowanej gminy znajdują się m.in. budynki o przeznaczeniu komunalnym i uzdrowiskowym. W skład zasobu gminy wejdą m.in. budynek ośrodka zdrowia, remiza OSP Szczawa, pijalnia wód mineralnych, budynek po zlikwidowanej szkole podstawowej, oczyszczalnia ścieków oraz PSZOK, stacja uzdatniania wody oraz zbiornik o pojemności 300m3, a także niezabudowane działki i drogi publiczne (gminne). Siedziba urzędu nowej gminy ma się znaleźć w budynku po zlikwidowanej Szkole Podstawowej nr 2 w Szczawie. Decyzja o utworzeniu gminy Szczawa nie jest nowym pomysłem, projekt rozporządzenia w tej sprawie powstał już w 2015 roku. Ideą powstania nowego samorządu jest plan uzyskania przez Szczawę statusu uzdrowiska, co pozwoliłoby na pełne wykorzystanie jego zasobów przyrodniczych.
Gmina, której uda się uzyskać status uzdrowiska lub status obszaru ochrony uzdrowiskowej, uzyskuje świadectwo potwierdzające właściwości lecznicze klimatu i zasobów naturalnych dostępnych na tym obszarze. Status ten może uzyskać obszar, który posiada klimat o właściwościach leczniczych, złoża naturalnych surowców leczniczych o potwierdzonych właściwościach oraz spełnia wymagania w stosunku do środowiska. Konieczne jest spełnienie wszystkich tych wymagań. Gmina uzdrowiskowa przyciąga turystów, a co za tym idzie, zyski. Obecnie w Polsce istnieje około 44 uzdrowisk.
Gmina Supraśl została podzielona. Powstanie gmina Grabówka
Gmina Grabówka będzie się znajdować w województwie podlaskim, powiecie białostockim, a zostanie wyodrębniona z gminy Supraśl. Obejmie ona tereny pięciu miejscowości położonych w pobliżu Białegostoku: Grabówki, Henrykowa, Sowlan i Sobolewa oraz Zaścianek, w którym będzie się znajdować siedziba gminy. Tu także utworzenie gminy Grabówka planowano od kilku lat, a dokładniej od 2016 roku. Ponadto do 1975 roku istniała gmina Zaścianki, która później w wyniku zmian administracyjnych, została włączona do gminy Supraśl.
Jak tworzone są nowe gminy?
Zgodnie z treścią ustawy o samorządzie gminnym, organem uprawnionym do tworzenia nowych gmin jest Rada Ministrów. Oprócz tego może tworzyć, dzielić, łączyć lub zmieniać granice gmin i miejscowości, a także zmieniać nazwy gmin i siedziby ich władz. Wydanie rozporządzenia o utworzeniu nowej gminy na wniosek rady gminy wymaga konsultacji rady z mieszkańcami, uzasadnienia oraz niezbędnymi mapami i dokumentami potwierdzającymi zasadność wnioski. Nie jest to zatem zmiana, która następuje z dnia na dzień, a mieszkańcy powinni mieć prawo wyrażenia swojej opinii. Przed nowymi gminami stoją duże wyzwania. Przede wszystkim to konieczność utworzenia nowych struktur administracyjnych, takie jak urzędy, szkoły czy ośrodki zdrowia.
