„Meksykańska wanilia”, czyli nasiona tonkowca wonnego, jest spotykana pod wieloma nazwami. Mówi się o niej fasola tonka, bób tonka czy fasola tonkińska. Mimo że przyprawa wygląda na niepozorną, może być groźna dla zdrowia, a nawet życia, jeśli spożyjemy ją w zbyt dużych ilościach. Stany Zjednoczone w 1954 roku zakazały sprzedaży fasoli tonki, jednak w Polsce można kupić ją bez najmniejszego problemu, na przykład w wielu sklepach internetowych. Niebezpieczne właściwości fasoli tonki wynikają z zawartej w niej substancji zwanej kumaryną.
Jakie właściwości ma fasola tonka?
Nasiona fasoli tonki wyglądają jak rodzynki o migdałowatym kształcie, a ich smak jest intensywny. Pochodzą one z rodziny bobowatych, do których należą takie rośliny jak soja, cieciorka, soczewica i groch. Ta przyprawa jest spotykana przede wszystkim w Ameryce Południowej i Środkowej. Występuje na przykład w Peru, Wenezueli i Brazylii. Fasolki tonki zbierane są nawet z 30-metrowych drzew.
Zobacz także:
Drzewa tonkowca wonnego mają gładką, szarą korę, natomiast drewno jest czerwone. Liście są skórzaste, błyszczące, ciemnozielone i pierzasto złożone. Kwiaty tonkowca są różowe, zaś każdy owoc zawiera jedno nasiono. To ta część rośliny jest najbardziej pożądana - czytamy na portalu Zielona Interia
Jej zapach tworzy połączenie wanilii, lukrecji i skoszonej trawy. Z tego powodu stosuje się ją nie tylko w kuchni, a zwłaszcza w cukiernictwie, lecz także przy produkcji perfum.
Dlaczego fasola tonka może być groźna dla zdrowia?
W Polsce możemy kupić „meksykańską wanilię” bez najmniejszego problemu. Spożywając ją, należy jednak zachować szczególną ostrożność. Konsekwencje dla organizmu, które może wywoływać fasola tonka, wynikają z zawartości w tej roślinie substancji zwanej kumaryną. Ten związek może zaszkodzić naszemu organizmowi na wiele sposobów. Przede wszystkim charakteryzuje się działaniem kancerogennym i hepatotoksycznym. Na wątrobę działa prawdopodobnie gorzej niż alkohol, przyczyniając się do rozwoju marskości oraz nowotworu tego narządu. Negatywnie wpływa również na pracę nerek oraz funkcjonowanie płuc. Może prowadzić nawet do powstawania krwotoków wewnętrznych. Wszystkie te możliwe konsekwencje jasno wskazują na to, że spożycie zbyt dużych ilości tej przyprawy może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia.
W czym jeszcze znajduje się kumaryna?
Nie tylko fasola tonka charakteryzuje się zawartością kumaryny. Możemy ją znaleźć również w innych roślinach. Mowa na przykład o cynamonie chińskim i trawie żubrowej.
Ze względu na właściwości hepatotoksyczne i rakotwórcze Federalny Instytut Oceny Ryzyka (BfR) ocenił ryzyko zdrowotne, jakie może stwarzać kumaryna w żywności i określił tolerowane dzienne spożycie (TDI) na poziomie 0,1 mg kumaryny na kg masy ciała na dzień. Wartość TDI odnosi się do ilości substancji, która może być spożywana w ciągu całego życia, każdego dnia, przy jednoczesnym braku ryzyka dla zdrowia - czytamy na stronie jednej z Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych
Komunikat wystosowano w związku z doniesieniami z Niemiec, dotyczącymi stwierdzenia wysokiego poziomu kumaryny w przekąsce kukurydzianej z cynamonem, wyprodukowanej w Polsce.
W przypadku przekąsek zawierających znaczną ilość cynamonu, producent powinien zapewnić, iż zawartość kumaryny w produktach nie spowoduje przekroczenia wartości TDI dla tej substancji. W tym celu producent powinien każdorazowo posiadać informację od dostawcy o zawartości kumaryny w cynamonie, który zamierza użyć do produkcji przekąski kukurydzianej o smaku cynamonu i odpowiednio dobierać dawkę tej przyprawy, aby wykluczyć ryzyko przekroczenia wartości TDI dla kumaryny - czytamy na stronie jednej z Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych
